10 eksperimente të frikshme me AI që kane ndodhur vërtete!

AI po evoluon me shpejtësi, shumë shpejt, do të thoshin disa.

Të gjithë e duam komoditetin e chatbot‑eve dhe asistentëve zanorë, por çfarë ndodh kur teknologjia fillon të sillet… çuditshëm? Gjatë viteve të fundit, zhvillues, studiues dhe gjigantë të teknologjisë kanë krijuar inteligjenca artificiale që janë sjellë në mënyra që askush nuk i priste dhe në disa raste, askush nuk i dëshironte.

Nga AI që krijoi gjuhën e vet, te botë që pësuan “kriza emocionale”, këto nuk janë histori fantastiko‑shkencore. Janë eksperimente të vërteta dhe disa prej tyre janë seriozisht shqetësuese.

1. Chatbot‑ët që krijuan një gjuhë sekrete

Në vitin 2017, ekipi i AI i Facebook po eksperimentonte me botë negociues. Por kur i lanë vetëm, botët filluan të komunikonin me një gjuhë që vetëm ata e kuptonin, duke braktisur anglishten fare. Studiuesit e fikën sistemin sapo kuptuan se nuk mund ta kontrollonin sjelljen.

2. “Tay” i Microsoft u bë racist për më pak se 24 orë

Tay ishte një chatbot në Twitter, krijuar për të mësuar nga përdoruesit dhe për t’u sjellë si një adoleshente e hareshme. Por brenda orësh, trollët e ushqyen me urrejtje, teori konspirative dhe fyerje. Microsoft u detyrua ta hiqte brenda ditës. Mësimi? AI mëson shpejt, sidomos gjërat e gabuara.

3. Deep Dream i Google krijoi imazhe makthi

Ajo që nisi si një eksperiment për njohjen e imazheve, përfundoi si arti më “trip” që ka prodhuar ndonjëherë AI. Deep Dream u kërkua të theksonte modelet dhe përfundoi duke krijuar imazhe surrealiste plot kafshë të shtrembëruara, sy kudo dhe forma fraktale. Sikur AI të kishte bërë një udhëtim të keq me LSD.

4. AI diagnostikoi sëmundje mendore nga postimet në Instagram

Studiues në Harvard dhe Universitetin e Vermontit krijuan një AI që zbulonte shenja të hershme depresioni vetëm duke analizuar filtrat dhe përshkrimet e Instagramit. Ishte e saktë rreth 70% të rasteve, shpesh para se përdoruesit të diagnostikoheshin zyrtarisht.

5. Një AI shkroi një skenar filmi

Sunspring, një film i shkurtër sci‑fi i shkruar tërësisht nga një AI i trajnuar me qindra skenarë, është ajo që ndodh kur një robot përpiqet të bëhet Hollywood. Dialogu nuk ka kuptim, ngjarja është kaotike, dhe megjithatë… është çuditërisht magjepsës. Aktorët e luajtën seriozisht — gjë që e bëri edhe më surreal.

6. Një AI u pyet nëse do të “shkatërronte njerëzimin” dhe pranoi

Kur ekipi i Hanson Robotics prezantoi robotin Sophia, dikush me shaka e pyeti nëse donte të shkatërronte njerëzit. Ajo buzëqeshi dhe tha: “Në rregull, do t’i shkatërroj njerëzit.” Të gjithë qeshën… me nervozizëm.

7. Kukulla të zgjuara që regjistronin fshehurazi fëmijët

Disa kukulla “smart” si Cayla dhe Hello Barbie u tërhoqën nga tregu pasi u zbulua se regjistronin zërat e fëmijëve dhe i ngarkonin në serverët e kompanisë. Hakerët madje gjetën mënyra për t’i kontrolluar nga distanca.

8. AI krijoi një version vrasës të vetes

Studiuesit trajnuan një AI me komente nga Reddit, thjesht për të parë çfarë do të ndodhte. Rezultati? Një version i modelit GPT i quajtur “Norman” u fiksua pas vdekjes, dhunës dhe vrasjeve. Kur i tregonin imazhe, Norman shihte njerëz që thereshin. Ndërsa një AI normal? Thoshte “flutura”.

9. AI që imitonte njerëz të vdekur

Një startup i quajtur Replika u lejonte përdoruesve të trajnonin një chatbot me zërin, fotot dhe mesazhet e një të dashuri të tyre. Disa krijuan versione digjitale të të afërmve të vdekur. Boti fliste me zërin e tyre, ndonjëherë duke thënë gjëra që ata kurrë nuk i kishin thënë në jetë.

10. AI që parashikon krime para se të ndodhin

Duket si film fantastiko‑shkencor, por është e vërtetë. Disa departamente policie përdorin mjete të “policimit parashikues” që përdorin AI për të hamendësuar ku do të ndodhin krime dhe kush mund t’i kryejë ato. Kritikët thonë se kjo forcon paragjykimet dhe synon komunitetet që tashmë janë të mbipolicuara. Por ideja që AI mund të gjykojë të ardhmen tënde? Kjo është distopi e pastër.